Bond Overheidszaken stelt kort geding om ‘corona’ uit

Het was de bedoeling van Hugo de Jonge (minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) om de coronaspoedwet per 1 juli te laten ingaan. Deze spoedwet zou de noodverordeningen moeten vervangen die eerder vanwege ‘corona’ zijn ingevoerd. De Bond heeft zijn Corona-campagne afgelopen week gesloten en zou onmiddellijk daarna een kort geding aanvragen bij de Haagse rechtbank. Het belangrijkste doel van dit kort geding was om de invoering van de spoedwet te voorkomen.

Voordeel

‘Nu de invoering van de spoedwet is uitgesteld, kunnen we nog even wachten met onze rechtszaak’, zegt Jordy Zwarts, voorzitter van de Bond. Hij ziet in het uitstellen van de rechtszaak een strategisch voordeel. ‘De omstandigheden in deze zaak veranderen zo snel dat je telkens moet heroverwegen wat het beste is om te doen. Komende donderdag dient het kort geding van Viruswaanzin tegen de Staat der Nederlanden. Wij kunnen voordeel halen uit wat daar wordt gezegd.’

Of de Bond direct na de zitting van woensdag zijn aanvraag van een kort geding zal indienen, kan Zwarts niet vertellen. ‘Daar wil ik niet op vooruitlopen. Laten we eerst kijken wat in de rechtszitting plaatsvindt.’

Nota’s

De Corona-actie van de Bond is erop gericht alle coronamaatregelen in Nederland ongedaan te maken en de verantwoordelijken voor deze maatregelen aansprakelijk te stellen voor alle schade die ze daarmee veroorzaken en hebben veroorzaakt. Dit aansprakelijk stellen gaat hoe dan ook gebeuren, zegt Zwarts. ‘Vanaf het begin was het voor iedereen duidelijk dat die schade enorm zou zijn. We hebben de verantwoordelijken gewaarschuwd dat ze met hun coronabeleid moesten stoppen, maar ze hebben ervoor gekozen om dit niet te doen. Tja, dan heeft dat consequenties.’ Mark Rutte (minister-president), De Jonge en Jaap van Dissel (directeur Centrum Infectieziektebestrijding van RIVM) ontvangen op korte termijn nota’s namens de 6.709 deelnemers aan de Corona-actie. Betalen de bestuurders de verlangde vergoedingen niet, ook niet na herinneringen en aanmaningen, dan zal de Bond een rechtszaak tegen hen starten.

Kritiek

Gemeentelijke bestuurders, wetenschappers, officiële waakhonden en Kamerleden hebben de afgelopen periode scherpe kritiek geuit op de spoedwet. Ze lieten blijken zeer beducht te zijn voor langdurige inperking van grondwettelijke vrijheden. De Tweede Kamer besloot eerder deze week tot een ‘onafhankelijk’ onderzoek naar het kabinetsbeleid inzake het zogeheten coronavirus. De Kamerleden namen daarmee een andere houding aan dan tot voor kort, constateert Zwarts. In de eerste helft van mei eiste de Bond onder andere van de Kamerleden dat ze de inwerkingtreding van de ‘spoedwet’ zouden uitstellen. De politici gaven toen op geen enkele manier inhoud aan hun controlerende taak. Ze weigerden de eisen van de Bond in te willigen, waarop de Bond hun rechtshandelen vernietigde.

In het nauw

Zwarts: ‘Ik denk zeker dat onze actie aan de veranderde houding van de Kamerleden heeft bijgedragen. Wij hebben ze wakker geschud en geconfronteerd met hun wanprestatie.’ De brieven die de Bond sinds maart naar Rutte, De Jonge en Van Dissel heeft gestuurd, heeft volgens hem het alarmsignaal naar de Kamerleden versterkt. ‘Maar’, zegt hij, ‘we doen het natuurlijk samen met al die anderen die zich over de coronamaatregelen opwinden. De Kamerleden voelen zich in het nauw komen. Dat komt door onze actie, maar ook door uitingen en acties van anderen. We zijn goed bezig met z’n allen.’

Naïef

Het besluit van de Tweede Kamer om onderzoek te laten doen naar het coronabeleid van het kabinet beoordeelt het bestuur van de Bond als enigszins positief. Het onderzoek moet in onafhankelijkheid worden uitgevoerd, maar het kabinet is straks de opdrachtgever. ‘Je moet wel heel naïef zijn om te denken dat zo’n onderzoek de onderste steen boven zal brengen’, zegt Zwarts. Cruciaal is dat de Kamerleden er geen blijk van hebben gegeven dat ze beseffen dat ze helemaal niet over de spoedwet mogen beslissen. De Bond heeft hun rechtshandelen immers vernietigd.

Zwarts: ‘Zouden ze na de zomervakantie de spoedwet goedkeuren, dan handelen ze ongeoorloofd in bestuur. Het is niet aan de Eerste of Tweede Kamerleden om waar dan ook akkoord mee te gaan.’

Rechter

De Bond eiste in mei van de leden van de Eerste en Tweede Kamer dat ze de inwerkingtreding van de spoedwet zouden uitstellen, maar ook dat ze hun steun aan de lopende coronamaatregelen zouden intrekken en dat ze gedrags- en antecedentenonderzoek zouden laten uitvoeren naar onder anderen Bill Gates. De parlementsleden legden de eisen van de Bond naast zich neer. Doordat de Bond hun rechtshandelen in buitengerechtelijke verklaringen heeft vernietigd, kan de Bond een rechter gaan vragen om deze verklaringen in rechte te bekrachtigen. Dit komt neer op het verlenen van ontslag.